Schrijfprijs NT2
Archief Schrijfprijs NT2 2022-2023
In het schooljaar 2022-2023 ontvingen we maar liefst 557 inzendingen.
Alle zeven winnaars en hun teksten staan hieronder per categorie, gevolgd door de genomineerden.
Juryrapport Schrijfprijs NT2 2022-2023
Inleiding
Dit is alweer de zesde editie van de Schrijfprijs NT2. Vijfhonderdzevenenvijftig deelnemers hadden we dit jaar. Vijfhonderdzevenenvijftig mensen die Nederlands leren in Vlaanderen of in Nederland. Vijfhonderdzevenenvijftig mensen die de pen oppakten om in hun nieuwe taal woorden te vinden bij een gevoel. Om te spelen met de nieuwe taal. Al deze schrijvers verdienen een prijs. Ze verdienen bewondering en dank.
Naar buiten
Het thema was dit jaar ‘Naar buiten’. We dachten dat dit thema licht en luchtig zou zijn. In de covidtijd zaten we allemaal veel binnen. Nu is het weer tijd om naar buiten te gaan. Sommige mensen schreven over de natuur. De natuur in het land waarin ze opgroeiden. Of de natuur in België of Nederland. Maar ‘buiten’ was niet voor iedereen een fijne plek. Buiten kan soms angstaanjagend en gevaarlijk zijn. En soms is het moeilijk om uit je huis te komen en naar buiten te gaan.
Docentenpanels
De teksten werden eerst allemaal gelezen door drie docentenpanels. Een panel bekeek de inzendingen op A -niveau. Een panel bekeek alle B -teksten. Een panel bekeek de teksten uit het alfabetiseringsonderwijs. De panels hadden een heel moeilijke taak. Van de tientallen teksten mocht elk panel er maar tien kiezen. Zo gingen er dertig teksten naar de jury.
De jury
De jury bestaat uit schrijvers en mensen die veel weten van taal. Peter Theunynck was de juryvoorzitter. Hij is schrijver en dichter. Hij is ook NT2 -docent geweest. Nafiss Nia is schrijver, dichter en filmmaker. Ze leerde zelf het Nederlands als tweede taal. Ze weet dus wat het is om in een nieuwe taal te schrijven. Jeanne Kurvers weet alles van taalleren. En ze schrijft ook boeken voor mensen die Nederlands leren. Joke Drijkoningen weet ook alles van taalleren. Ze is de directeur van een grote taalschool in Antwerpen. De jury mocht de winnaars kiezen. Op elk niveau is er een prijs voor een volwassene en voor een jongere. De jury mocht dus zes winnaars aanwijzen. En deze keer werden er zelfs zeven winnaars gekozen!
Winnaars Schrijfprijs NT2 2022-2023
In het schooljaar 2022-2023 ontvingen we maar liefst 557 inzendingen.
Alle zeven winnaars en hun teksten staan hieronder per categorie, gevolgd door de genomineerden.
Winnaar in de categorie ISK-OKAN Alfa:
Jessica Otobe
De tekst die wint, heeft maar elf woorden.
De schrijver zegt in elf woorden heel veel.
Dat vindt de jury mooi.
Ze schrijft over buiten en binnen.
We voelen de zon.
We ruiken de soep.
Even zijn we in het land van deze schrijver.
Eén woord vat alles samen: fijn.
Maar je kunt de tekst ook anders lezen: ‘buiten ik kook’
Het is mooi weer.
Daarom kan de schrijver buiten eten koken. ‘een soep mijn land’
Gaat het niet goed in het land van de schrijver?
Er is veel om over na te denken.
De winnaar is: Jessica Otobe.
Winnaar 1 in de catagorie Alfa Volwassenen:
Mohammed Ghunaim
De jury las veel mooie teksten in deze categorie.
Er zijn twee winnaars!
Een tekst die wint, begint met een prachtige zin:
‘Palestina is honing’.
Dat is iets wat alleen een echte dichter schrijft.
Hij wil zeggen dat Palestina zoet is als honing,
of zonnig of lekker als honing.
Dat is beeldspraak. Dat is knap.
De dichter gebruikt veel beelden voor zijn land:
vis, olijfolie en tijm, munt, dadels, falafel.
Als je dat leest, proef en ruik je het land.
Hij zegt ook dingen die je misschien raar vindt:
‘Gaza is de zee’. Klopt dat wel? Gaza is toch geen zee, maar land?
Maar vanuit Gaza zie je de zee, dus klopt het toch.
Nergens gebruikt de schrijver het woord heerlijk.
Toch weten wij dat hij het land heerlijk vindt.
Dat lees je tussen de regels. Dat is heel slim gedaan.
Je wilt meteen naar buiten. Je wilt naar Gaza gaan.
De winnaar is: Mohammed Ghunaim
Winnaar 2 in de catagorie Alfa Volwassenen:
Sherin Mohamad
De tweede tekst die wint is kort maar sterk.
De schrijver is geliefd, maar heeft ook veel zorgen.
De schrijver is goed omringd, maar ook alleen.
Waarom gaat zij naar zee?
Niet om te spelen in het water.
Niet om zandkastelen te bouwen.
Niet om koffie te drinken of naar winkels te kijken.
Wel om het hoofd te laten rusten
van de zorgen van het leven.
De schrijver heeft zorgen, de zee geeft rust.
Wie zorgen heeft, kan beter naar buiten gaan, zegt zij.
Daar worden zorgen kleiner.
Soms wil je alleen zijn in de natuur.
Soms helpt dat beter dan praten met vrienden.
De schrijver zegt veel met weinig woorden.
Dat vindt de jury heel knap.
De winnaar is: Sherin Mohamad.
Winnaar in de catagorie ISK-OKAN A1-A2 is:
Sofiya Omarakhan
De jury vond de tekst ‘Mag ik vandaag gewoon naar buiten?’ heel bijzonder.
De woorden ‘naar buiten’ worden zes keer herhaald.
Dat toont aan dat ‘naar buiten gaan’ voor de schrijver heel belangrijk is.
Waarom? Vroeger was ‘naar buiten gaan’ gewoon, zegt zij.
Maar vandaag kan zij niet meer naar buiten.
Waarom niet? Dat lezen we in de laatste regel:
‘Oorlog hebben wij’.
Normaal zeg je: ‘Wij hebben oorlog.’
Door de zin om te keren, wordt hij sterker, harder.
Samen met de schrijver voelen wij de boosheid, de pijn en het verdriet omdat zij niet meer naar buiten kan.
Normaal ga je naar buiten om van het leven te genieten.
Nu kun je doodgaan als je naar buiten gaat.
De oorlog sluit de schrijver op. Oorlog is een gevangenis.
Zij heeft het thema ‘naar buiten’ origineel verwerkt.
De tegenstellingen binnen-buiten en leven-dood maken van deze tekst een luide roep om vrede.
De winnaar is: Sofiya Omarakhan.
Winnaar in de categorie A1-A2 volwassenen:
Giorgio Ferrari
Wat is er meer Nederlands dan fietsen in het vlakke land?
‘Genoeg vlak land hier / Om de hele dag te fietsen’,
zegt de schrijver van deze bijzondere tekst.
Daar moest de jury bij glimlachen.
Aan het begin van de tekst zit de schrijver
op een oude fiets,
vluchtend voor covid en relatiebreuk.
Veel droefheid in twee woorden. Dat is sterk.
Er is ook boosheid en ergernis.
De benen doen pijn, er is tegenwind.
Maar terwijl hij fietst verandert de wereld.
Naar buiten gaan doet goed.
Plots zijn er loslopende koeien, eenzame auto’s
en jawel, Italiaanse kaas. Lekker.
Plots voelt de schrijver zich vrij en blij.
‘Te zien alleen de zon, het gras, de koeien
En de horizon waarin de weg verdwijnt.’
Die laatste zin vond de jury prachtig.
De schrijver zet de grote wereld klein neer.
De winnaar is: Giorgio Ferrari
Winnaar in de categorie ISK-OKAN B1-B1:
Mila Batistich
Eén tekst steekt er voor de jury bovenuit. ‘Heremietkreeft’ is de titel.
De tekst is knap opgebouwd rond één centraal beeld: de heremietkreeft.
Dat is een ‘naakte’ kreeft die zich bedekt met een schelp van een ander dier.
Wanneer de heremietkreeft groeit, moet hij een grotere schelp zoeken die beter bij hem past.
Zoals de heremietkreeft zijn schelp moet durven af te gooien om een grotere en betere te vinden, zo moet de mens uit zijn schulp kruipen en in de wereld stappen.
Durf jezelf bloot te geven, zegt de schrijver.
Dat kan best beangstigend zijn. Je krijgt er kippenvel van: ‘kleine bultjes die op je armen en benen omhoogkomen’.
Mooi geformuleerd!
Het is heel verleidelijk om snel weer in je schulp te kruipen, maar dat levert niets op, want ‘je kunt de wereld niet voor altijd buitensluiten’.
Wie de moed heeft om naar buiten te gaan, wordt volgens de schrijver beloond.
De zon laat mistdruppeltjes ‘schitteren als diamanten’. Als dat geen cadeau is.
De schrijver heeft grondig nagedacht en een beeld en een structuur gevonden die perfect bij de inhoud van haar boodschap passen.
Zij laat zien dat zij de Nederlandse taal al zo goed beheerst dat zij via de heremietkreeft een ontroerend poëtisch verhaal over jou of mij kan vertellen.
Hoedje af daarvoor.
De winnaar is: Mila Batistich.
Winnaar in de categorie B1-B2 volwassenen:
Tamara Gosta
In deze categorie bekroont de jury iemand die radicaal tegendraads durft te zijn, die een eigen weg kiest en een persoonlijke visie en een eigen stem heeft. Ze daagt de lezer uit, ze wil niet schrijven wat de mensen hier graag willen horen:
Je wil dat ik schrijf
dat ik graag door de
gezellige straten van Antwerpen loop.
Dat ik graag leef.
Je wil dat ik schrijf dat
ik graag Nederlands praat.
Maar.
Mijn tong voelt zich angstig.
Voor veel schrijvers wenkt buiten de vrijheid, maar deze schrijfster vindt de buitenwereld beangstigend: het is een vreemde plek, met vreemde mensen die een andere taal spreken, een taal waarmee de schrijfster nog elke dag worstelt. Haar tong – die hier wordt gepersonaliseerd – voelt zich angstig en verloren, de schrijfster zoekt naar haar woorden, struikelt over haar zinnen. Ze vergeet altijd dat de infinitief achteraan in de zin moet staan. Heel bijzonder is dat ze voortdurend reflecteert over taal en stijl:
Je wil dat ik rijm […] / Dat ik schrijf in een strak metrum
Je wil dat ik een leugen verzin in poëtische syntaxis en woorden.
Dat wijst op een hoge beheersing van taal en literaire vorm.
‘In inversie verdrink ik’, schrijft ze. Voor dat vers alleen al
verdient ze een prijs.
De winnaar is: Tamara Gosta.
